In de wat ernstigere strafzaken, kan het voorkomen dat de verdachte, na zich op het politiebureau te hebben gemeld voor het verhoor, meteen wordt aangehouden en wordt vastgezet. In de meeste gevallen zal deze aanhouding worden aangekondigd in de uitnodigingsbrief voor het verhoor, maar dat is zeker niet altijd het geval. U moet zich in zoverre altijd voorbereiden op een eventuele aanhouding en detentie. Wij zullen u uitleggen wat u precies kunt verwachten, welke eisen er gelden, en wij zullen u tips en adviezen geven hoe u het beste kunt handelen. Lees de pagina's over het voorarrest daarom aandachtig door.
Fasen en eisen voorarrest
Het voorarrest bestaat uit verschillende fasen waarbij telkens opnieuw moet worden getoetst of er voldoende verdenking bestaat om een verdachte langer vast te houden. In iedere fase van het voorarrest vindt de toetsing plaats door een andere instantie/rechter en gelden er andere eisen voor de toepassing van het voorarrest.
1. Ophouden voor verhoor
De fase van het ophouden verhoor duurt maximaal 9 uren. De tijd tussen o.oou en 9.00u telt echter niet mee, omdat in die tijd in beginsel geen verhoren mogen plaatsvinden, zodat de fase van ophouden voor verhoor hoogstens 18 uur mag duren. De fase van het ophouden van verhoor is ook echt bedoeld voor het verhoor. Belangrijk is dat u als verdachte het recht hebt om voor het verhoor overleg te plegen met een advocaat. Dit noemen ze ook wel de consultatiebijstand. Maak hier ook altijd gebruik van, of neem - wanneer u een uitnodiging voor een verhoor bij de politie hebt gekregen - altijd eerst contact op met een advocaat.
2. Inverzekeringstelling
Wanneer de officier van justitie wil dat u nog langer in voorarrest blijft, kunt u vervolgens in verzekering worden gesteld. De verzekeringstelling kan maximaal drie dagen duren. In uitzonderlijke gevallen kan de officier van justitie de termijn van de inverzekeringstelling met drie dagen verlengen. Dit gebeurt dan vaak alleen wanneer men eigenlijk te weinig bewijs heeft om u nog 14 dagen in bewaring te laten stellen door de rechter-commissaris of om het mogelijk dat u nog in het weekend vast blijft zitten voor nadere verhoren, wanneer u bijvoorbeeld op een woensdag of donderdag bent aangehouden. Gedurende de periode van de inverzekeringstelling zal politie verder onderzoek doen. U wordt onder meer gehoord over de strafbare feiten waarvan u verdacht wordt.
[toetsing rechtmatigheid inverzekeringstelling]
Binnen 3 dagen en 18 uur na de aanhouding dient een verdachte te worden voorgeleid aan een rechter voor de toetsing van de rechtmatigheid van de inverzekeringstelling. Deze rechtmatigheidstoets vindt plaats bij de rechter-commissaris. Dit is ook vaak het eerst moment dat de verdediging de beschikking krijgt over alle verklaringen en andere bewijzen in de strafzaak. In de meeste gevallen vindt de rechtmatigheidstoets tegelijk met de vordering tot inbewaringstelling plaats, maar het kan ook zijn dat de officier van justitie ervoor kiest om alleen de rechtmatigheidstoets te laten plaatsvinden, waarna hij de periode van de inverzekeringstelling met maximaal 3 dagen verlengd. De officier van justitie doet dit vaak wanneer er nog te weinig bewijs is tegen een verdachte voor een inbewaringstelling terwijl de verdachte wel in voorarrest moet blijven om verder onderzoek te kunnen doen.
3. Bewaring
Wanneer de officier van justitie wil dat de verdachte nog langer in voorarrest blijft, doet hij een vordering tot inbewaringstelling. De rechter-commissaris beslist op de vordering. Meestal wordt de vordering tot inbewaringstelling gelijktijdig met de rechtmatigheidstoets behandeld. De rechter-commissaris kan de bewaring gelasten van maximaal 14 dagen. Wanneer de rechter-commissaris de vordering tot inbewaringstelling toewijst, wordt de verdachte overgebracht naar een
Huis van Bewaring, De rechter-commissaris kan de inbewaringstelling ook direct schorsen, al dan niet onder bijzondere voorwaarden. Dat betekent dat de verdachte wel naar huis mag, maar dat hij dan wel moet voldoen aan bepaalde voorwaarden zoals verplichte reclasseringsbegeleiding, naleving van een straat- en contactverbod, betaling van een borgsom, etc.
De inbewaringstelling is de eerste fase van de voorlopige hechtenis. Om een verdachte in voorlopige hechtenis te kunnen nemen, moet voldaan zijn aan bepaalde voorwaarden. Het moet gaan om een strafbaar feit waarvoor voorlopige hechtenis is toegelaten, er moeten ernstige bezwaren bestaan dat de verdachte betrokken is bij die feiten, en er moeten gronden aanwezig zijn.
> Meer informatie voorlopige hechtenis
4. Gevangenhouding
Wanneer de officier van justitie na de periode van de bewaring nog wil dat de verdachte blijft vastzitten, zal hij een vordering tot gevangenhouding doen. De gevangenhouding kan voor maximaal 90 dagen worden opgelegd. De vordering tot gevangenhouding wordt behandeld door de raadkamer van de rechtbank. Deze raadkamer bestaat uit drie rechters die een beslissing over de vordering tot gevangenhouding zullen nemen.
4. Voorlopige hechtenis na pro forma zitting
In totaal mag een verdachte dus 15 uur + 3 dagen + (bij verlenging ivs +3 dagen) + 14 dagen + 90 dagen = 107 - 110 dagen en 18 uur in voorarrest blijven. Indien de strafzaak daarna nog steeds niet klaar is voor een inhoudelijke behandeling, zal er eerst een pro forma zitting worden gepland. Tijdens de pro forma zitting beslist de rechtbank opnieuw over voortzetting van de duur van het voorarrest.
Maatstraf voorarrest
In iedere fase van het voorarrest moet opnieuw worden getoetst of er voldoende verdenking en gronden bestaan om een verdachte langer in voorarrest te houden.
In de fase van de inverzekeringstelling moet er sprake zijn van een redelijk vermoeden van schuld. Voldoende is dat er sprake is van een lichte verdenking van betrokkenheid bij het strafbare feit. De inverzekeringstelling kan enkel worden toegepast in het belang van het onderzoek.
Vanaf de inbewaringstelling is er een iets zwaardere verdenking nodig, maar nog worden er geen hoge eisen gesteld aan het bewijs. Voldoende is dat er sprake is van ernstige bezwaren. Wat precies onder ernstige bezwaren moet worden verstaan, is niet nader uitgewerkt in de wet of de jurisprudentie. In het algemeen geldt wel als eis dat naarmate het voorarrest voortduurt de ernstige bezwaren qua verdenking moeten toenemen. Het bewijs moet dus steeds sterker worden.
> Volledig overzicht voorarrest (01-strafrecht-advocaat.nl)
> Uitleg voorarrest (Rechtspraak.nl)
Beperkingen tijdens voorarrest
Tijdens het voorarrest kunnen beperkingen worden opgelegd aan de verdachte. Deze beperkingen zien op het contact van de verdachte met de buitenwereld. Zo kan de officier van justitie bepalen dat de verdachte in beperkingen met niemand contact mag hebben en ook geen televisie mag kijken of radio mag luisteren. De beperkende maatregelen gelden echter niet voor het contact met de advocaat.
> Meer informatie beperkingen
Gespecialiseerde strafrechtadvocaat tijdens voorarrest
Het is belangrijk dat u tijdens het voorarrest wordt bijgestaan door een gespecialiseerde strafrechtadvocaat. Iedere verdachte die in Nederland in voorarrest komt te zitten heeft recht op een gratis pro deo advocaat, de zogenaamde piketadvocaat, maar dit kan ook een onervaren advocaat-stagiaire zijn die nog maar net werkzaam is als advocaat. Zeker bij een verdenking van een ernstig feit, is het belangrijk dat u vanaf het beginstadium van de strafzaak wordt bijgestaan door een ervaren strafrechtadvocaat die weet wat er voor nodig is om u vrij te krijgen. Voorkom dat u niet goed wordt verdedigd en meldt uw zaak tijdig bij ons aan. Vul het
aanmeldingsformulier op deze website in, en wij brengen u direct in contact met een gespecialiseerde strafrechtadvocaat.
Onterecht in voorarrest gezeten?
Wanneer de strafzaak later wordt geseponeerd, of wanneer de strafzaak eindigt in een vrijspraak of een ontslag van rechtsvervolging, hebt u op grond van artikel 89 Sv. recht op schadevergoeding voor de tijd dat u in voorarrest hebt gezeten. Deze schadevergoeding kan al gauw oplopen tot enkele honderden euro's bij de periode van de inverzekeringstelling. Wij kunnen u ook helpen bij het aanvragen van schadevergoeding. Via de website
www.schadevergoedingnavrijspraak.nl kunt u een formulier invullen voor de aanvraag van schadevergoeding. Wij zullen dan voor u een verzoekschrift opstellen en indienen voor de aanvraag van schadevergoeding.