Het politieverhoor is voor veel verdachten altijd een enge en ook onzekere gebeurtenis. U zit daar in een klein kamertje met tegenover u vaak twee verbalisanten of rechercheurs die u allemaal vervelende vragen stellen. Natuurlijk voelt u zich dan niet op uw gemak. Toch hoeft dat niet, als u tenminste vooraf weet waar u aan toe bent, en wat uw rechten zijn. Wij zullen u daarom tips en trucs geven om zo goed mogelijk door dat politieverhoor te komen.

1. Neem voor het verhoor contact op met een advocaat

Het is echt belangrijk dat u voor het verhoor de zaak bespreekt met een advocaat. De advocaat kan u voorbereiden op het verhoor en u adviseren over de best te volgen verdedigingsstrategie. Moet u een beroep doen op uw zwijgrecht, of is het beter om te verklaren, en wat kunt u dan wel en wat mag u niet verklaren? Als u open en eerlijk alles tegen uw advocaat vertelt, kan hij vaak al een inschatting van de zaak maken en u adviseren over uw mogelijkheden. Meld daarom uw zaak vandaag nog bij ons netwerk aan. Binnen 24 uur neemt een gespecialiseerde strafrechtadvocaat contact met u op. U kunt gebruik maken van het speciale aanmeldingsformulier op de website.

Een pro deo piket advocaat is in ieder geval echt onvoldoende om u adequaat bij te kunnen staan tijdens de verhoren bij de politie. Er kleven de nodige nadelen aan de rechtsbijstand van een piketadvocaat.

2. U bent de baas tijdens het verhoor

Wat veel verdachten niet weten is dat zij de baas zijn tijdens het verhoor. De verdachte bepaalt uiteindelijk wat hij verklaart en dus ook wat er op papier komt te staan. De politie stelt weliswaar de vragen, maar u kunt zelf bepalen welke vragen u beantwoordt en welke vragen niet. Als u het gevoel hebt dat u onheus wordt bejegend, kunt u ervoor kiezen geen antwoord meer te geven op de vragen van de politie.

3. U bent niet verplicht tot antwoorden op vragen van de politie

In het verlengende van de vorige tip, willen wij u er uitdrukkelijk op wijzen dat u niet verplicht bent om antwoord te geven op de vragen die de politie stelt. U mag gebruik maken van het zwijgrecht. Verdachten denken vaak dat een rechter later zal denken dat ze schuldig zijn wanneer ze een beroep doen op hun zwijgrecht, maar dat is echt niet zo. Het zwijgrecht is een aan de verdachte toekomend wettelijk recht, en dat wordt ook gewoon door een rechter erkend en gerespecteerd.

>Meer informatie over het zwijgrecht

4. Realiseer dat de politie niet uw vriend is

Soms wil de politie het doen voorkomen alsof ze u willen helpen of dat ze alleen aan waarheidsvinding doen. Misschien is dat ook zo in hun ogen, maar voor de politie is de waarheid al snel het verhaal dat door aangever/aangeefster is gedaan. De politie gaat in beginsel uit van de juistheid van wat de aangever/aangeefster heeft verklaard, en u moet echt met een erg goede verklaring komen om hen van het tegendeel te overtuigen. Als gevolg hiervan dient u zich te realiseren dat de politie alles dat u verklaart, dat afwijkt van wat de aangever heeft verklaard in twijfel zal trekken.

5. Recht op kennisneming van de processtukken

Op grond van artikel 30 lid 1 Sv heeft een verdachte recht op kennisneming van de processtukken. In het artikel is bepaald dat dit recht ontstaat vanaf het eerste verhoor. In de praktijk leeft dit artikel helaas nog niet echt. Het is onvoldoende doorgedrongen bij politie en justitie dat u als verdachte recht hebt op kennisneming van de processtukken, nog voordat u feitelijk wordt verhoord. Vraag altijd aan het begin van het verhoor om de verklaringen van de aangever, getuigen en de overige stukken uit het dossier te mogen inzien. In 90% van de gevallen zal dit u worden geweigerd. Laat deze weigering dan in ieder geval opnemen in het proces-verbaal. Vervolgens kunt u ervoor kiezen om een beroep te doen op uw zwijgrecht.

> Meer informatie kennisneming processtukken

6. Een verklaring moet aannemelijk zijn

Als u besluit om wel een verklaring af te leggen dan moet de verklaring wel aannemelijk zijn. U doet er verstandig aan om alleen te verklaren over feiten en omstandigheden die aannemelijk zijn. Een verhaal moet logisch en geloofwaardig zijn. Uw mag zelf weten wat u verklaart, maar het is wel belangrijk dat uw verklaring zo dicht mogelijk tegen de feiten aanzit. Wanneer uw verklaring volledig afwijkt van wat getuigen verklaren of van wat op camerabeelden is te zien, dan zult u niet zo snel geloofd worden door een rechter. Meer informatie over de aannemelijkheid van verklaringen leest u bij de artikelen over het politieverhoor per afzonderlijk strafbaar feit.

7. Leg slechts eenmalig een verklaring af

Zeker in de grotere strafzaken waar het gaat om een verdenking van ernstige feiten, gebeurt het vaak dat u meerdere keren ondervraagd wordt door de politie. Wanneer de politie opnieuw vragen stelt over een onderwerp waarover u al eerder hebt verklaard, is ons advies om altijd een beroep te doen op uw zwijgrecht. Door opnieuw over eenzelfde onderwerp vragen te stellen, probeert de politie te controleren of uw verklaring consistent is. Wanneer er zich (kleine) verschillen voordoen, kan uw verklaring later als ongeloofwaardig worden aangemerkt, en tegen u worden gebruikt. Wees hierop bedacht.

8. Laat u niet onder druk zetten

Er zijn verschillende manieren voor de politie om een verdachte tijdens het verhoor onder druk te zetten. Zeker in de wat zwaardere strafzaken zal tijdens het politieverhoor wat druk worden uitgeoefend. Voorbeelden van drukuitoefening zijn:
• Good cop, bad cop
• Slaan met de vuist op tafel
• Dreigen met aanhouding / langer voorarrest
• Aangeven dat medeverdachten al hebben gekend

9. Praat nooit ‘buiten het verhoor om’ met de politie

U mag nooit ‘buiten een verhoor om’ met de politie praten. Alles dat u tegenover de politie verklaart, kan wordt genoteerd in een proces-verbaal van bevindingen van de politieagent, en kan later tegen u als bewijs worden gebruikt. Het heeft dus geen zin om iets “off the record” te verklaren, want die verklaring kan dan via een omweg toch weer als bewijs tegen u gebruikt worden

10. Vraag tussentijds om inzage in proces-verbaal van verhoor (uw verklaring)

Uw verklaring moet volledig kloppen met wat u hebt verklaard. Bij het afleggen van de verklaring, moet u goed opletten wat u verklaart en wat de politie opschrijft. Hoewel de politie verplicht is om precies te noteren wat u verklaart, leert de ervaring dat de politie de verklaring van de verdachte soms zelf zo noteert als dat het hen goed uitkomt. Zij vertalen de verklaring in hun eigen woorden. Als u er tussentijds aan twijfelt of de politie u goed heeft begrepen of als u bang bent dat de politie uw verklaring verkeerd heeft genoteerd, kunt u tussentijds om inzage of voorlezing van uw verklaring vragen. Doe dat dan ook, zeker waar het gaat om essentiële onderdelen van de verklaring. Het risico bestaat namelijk dat u bij een lange verklaring daar later misschien overheen leest of dat later vergeten bent wat u precies heeft verklaard.

11. Lees uw verklaring voor ondertekening

Aan het eind van het verhoor zal de politie vragen of u uw verklaring wilt ondertekenen. U mag uw verklaring nooit ondertekenen voordat u zelf uw verklaring zorgvuldig hebt doorgelezen en u er zeker van bent dat hetgeen de politie heeft opgeschreven overeenkomt met dat wat u hebt verklaard. Lees uw verklaring daarom altijd rustig en aandachtig door en laat de verklaring aanpassen wanneer het niet klopt. Laat u daarbij niet onder druk zetten wanneer de politie boos wordt of ongeduldig raakt omdat het te lang duurt. Het gaat om uw zaak en wanneer uw verklaring niet juist is, terwijl u de verklaring wel hebt ondertekend, kan de rechter die verklaring gebruiken voor het bewijs.

12. Vraag een kopie mee van uw verklaring

Op grond van artikel 31 sub a Sv. hebt u recht op een kopie van uw eigen verklaring. Dit artikel bepaalt dat aan u, als verdachte, nooit een afschrift van een proces-verbaal van uw eigen verhoor mag worden onthouden. Veel politieagenten zijn echter niet bekend met dit artikel en zullen weigeren om een kopie van de verklaring aan u mee te geven. Zij zullen zeggen dat een verdachte nooit een kopie meekrijgt van de verklaring en dat uw advocaat weet hoe hij de verklaring kan opvragen. Accepteer dit nooit! Laat u niet afpoeieren door de politie! Als dwangmiddel kunt u weigeren om uw verklaring te ondertekenen als u geen kopie van de verklaring krijgt. Bespreek dit altijd voordat u de verklaring ondertekent!

> Meer informatie over het recht op een kopie van de eigen verklaring
> Meer informatie over de rechten bij het verhoor van de politie
> Voorbereiding politieverhoor