Bewijsuitsluiting verklaring verdachte indien politie verhoor begint omdat advocaat te laat was
Geplaatst op: 06 juni 2016Indien de advocaat te laat is voor het verlenen van consultatiebijstand, betekent dit nog niet dat de politie gewoonweg met het verhoor kan starten, zonder dat de verdachte gebruik heeft kunnen maken van zijn consultatierecht. Het niet tijdig verschijnen van de advocaat doet geen afbreuk aan recht om advocaat voor het verhoor te consulteren. Er zijn twee uitspraken die deze lijn ondersteunen.
Lees meer >
Recht op bijstand van advocaat bij verhoor minderjarige kinderen
Geplaatst op: 28 mei 2016Minderjarige kinderen hebben net als volwassenen tegenwoordig recht op bijstand tijdens het verhoor bij de politie. Het recht op bijstand voor minderjarige kinderen is al ontstaan met de komst van de zogenaamde Salduz-jurisprudentie van de Hoge Raad (HR 30 juni 2009, ECLI:NL:HR:2009:BH3079). Een minderjarige verdachte kan wel afstand doen van dit recht op bijstand van een advocaat tijdens het verhoor.
Soms doet een verdachte weliswaar afstand van het recht op bijstand van een advocaat, zonder hiervan goed de consequenties te overzien of omdat de minderjarige door de politie is aangespoord om maar afstand te doen. Dit is een onwenselijke situatie en we zien in de jurisprudentie dat hier af en toe ook verzet tegen komt.
Lees meer >
Niet wijzen op zwijgrecht kan worden hersteld bij volgende verklaringen
Geplaatst op: 16 mei 2016Wanneer de verdachte niet is gewezen op zijn zwijgrecht, levert dit een onherstelbaar vormverzuim op als bedoeld in artikel 359a Sv. Dit dient normaal gesproken te leiden tot bewijsuitsluiting, maar als de verdachte in een latere verklaringen, waarbij hij wel is gewezen op zijn zwijgrecht, gelijkluidend verklaard, geldt de bewijsuitsluiting niet voor die latere verklaringen. De verdachte kan in die gevallen beter zwijgen.
Lees meer >
Verklaring tijdens onterechte vrijheidsbeneming toch geldig
Geplaatst op: 24 januari 2016De enkele omstandigheid dat een verdachte bij een verhoor op een politiebureau een verklaring aflegt op een tijdstip waarop hij aldaar ten onrechte wordt vastgehouden, brengt nog niet mee dat die verklaring niet tot het bewijs zou mogen worden gebezigd (HR 13-11-1984, NJ 1985, 295).
Misleidende informatie door politie tijdens verhoor
Geplaatst op: 24 januari 2016Men zou denken dat het in Nederland niet meer voorkomt dat de politie misleidende informatie geeft tijdens een verhoor van de verdachte, maar helaas komen wij in de praktijk toch nog geregeld zaken tegen waarbij later komt vast te staan dat de politie bewust onjuiste mededelingen doet aan de verdachte tijdens het politieverhoor. Ook uit de jurisprudentie blijkt dit. In de uitspraak van de rechtbank Noord-Holland, 3 april 2015, ECLI:NL:RBNHO:2015:2870 ging het om misleidende informatie waarbij door de politie tegen de verdachte was verteld dat er bij een woninginbraak o.a. een envelop met geld was weggenomen. Het noemen van deze fictieve buit was onderdeel van een tactisch plan waarbij de politie hoopte dat de verdachten later in de hal van het politiebureau en in de taxi naar huis met elkaar over de overval zouden spreken. En dat gebeurde ook. Deze misleiding werd echter afgestraft door de rechtbank.
Misleidende informatie tijdens politieverhoor is schending art 29 Sv.
De rechtbank is van oordeel dat door het noemen van een fictieve buit in strijd is gehandeld met de beginselen van een goede procesorde. Het is politieambtenaren immers niet toegestaan, ook niet met toestemming van de officier van justitie, moedwillig foutieve informatie te verstrekken teneinde te proberen een verdachte tot een (bekennende) verklaring te bewegen. Weliswaar ondervond verdachte kennelijk geen directe pressie door de misleidende mededeling, maar deze methode doet afbreuk aan de verklaringsvrijheid van een verdachte en daarom is artikel 29 Sv geschonden. Een verdachte behoort erop te kunnen vertrouwen dat de door verbalisanten genoemde feiten op waarheid berusten. Dit kan anders zijn indien voor misleiding een wettelijke grondslag bestaat. Artikel 3 van de Politiewet is hiervoor echter niet toereikend. De rechtbank oordeelt dan ook dat sprake is van een onherstelbaar vormverzuim in het voorbereidend onderzoek als bedoeld in artikel 359a Sv.
Het door de raadsman bepleite gevolg van dit vormverzuim, de niet-ontvankelijk verklaring van het Openbaar Ministerie, is echter alleen aan de orde indien de met de opsporing of vervolging belaste ambtenaren ernstig inbreuk hebben gemaakt op de beginselen van een behoorlijke procesorde waardoor doelbewust of met grove veronachtzaming van de belangen van verdachte aan diens recht op een eerlijke behandeling van zijn zaak tekort is gedaan of in de gevallen van zeer fundamentele inbreuken waarbij de belangen van de verdachte weliswaar niet direct zijn geschaad, maar wel het wettelijke systeem in de kern is geraakt.
(..)
Volgens vaste rechtspraak van de Hoge Raad kan bewijsuitsluiting uitsluitend aan de orde komen indien het bewijsmateriaal door het verzuim is verkregen, en eerst indien door de onrechtmatige bewijsgaring een belangrijk (strafvorderlijk) voorschrift of rechtsbeginsel in aanzienlijke mate is geschonden.
Het belang van het voorschrift van artikel 29 Sv is erin gelegen dat een verdachte erop moet kunnen vertrouwen dat de politie de waarheid spreekt en hem niet op slinkse wijze tot een bekennende verklaring probeert te verleiden. Misleiding zonder toereikende wettelijke grondslag leidt ertoe dat verdachte is geschonden in zijn rechten op een eerlijk proces als bedoeld in artikel 6 EVRM (Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de fundamentele Vrijheden).
Weliswaar betreft het gebeurde in dit geval een geringe mate van misleiding, namelijk slechts ten aanzien van de omvang van de weggenomen buit, maar de omstandigheden waaronder een en ander heeft plaatsgevonden – tijdens verhoren en voorafgaand aan een OVC, met het expliciete doel een verklaring te verkrijgen – vergroten de ernst ervan. Voorts heeft het verzuim nadeel veroorzaakt voor verdachte omdat het heeft geleid tot belastend bewijsmateriaal in het proces-verbaal OVC. Immers, verdachte en zijn broer hebben tijdens de OVC over de fictieve buit gesproken, terwijl zij hier eerder in het politieverhoor geen verklaring over hebben willen afleggen. In zoverre zijn de rechten van verdachte op een eerlijk proces dan ook geschonden, hetgeen naar het oordeel van de rechtbank moet leiden tot uitsluiting voor het bewijs van de in het proces-verbaal OVC opgenomen verklaringen van de verdachten die rechtstreeks verband houden met het onderwerp van de schending, te weten de fictieve buit.
Kennelijk leugenachtige verklaring
Geplaatst op: 08 oktober 2015Een ongeloofwaardige verklaring is niet per definitie kennelijk leugenachtig. De ongeloofwaardigheid van een verklaring kan niet voor het bewijs worden gebezigd. Dat is anders wanneer die verklaring blijkens de inhoud van de gebezigde bewijsmiddelen, anders dan de verklaring van de verdachte, leugenachtig is en is afgelegd ter bemanteling van de waarheid.
LJN: BI1014, Hoge Raad, 2 juni 2009 (concl A-G). De A-G mr. Vellinga concludeerde bij dat arrest:
“De ongeloofwaardigheid van een verklaring kan echter niet voor het bewijs worden gebezigd. Dat is anders wanneer die verklaring blijkens de inhoud van de gebezigde bewijsmiddelen, anders dan de verklaring van de verdachte, leugenachtig is en is afgelegd ter bemanteling van de waarheid.”
Lees meer >
Liegen tijdens verhoor politie
Geplaatst op: 08 oktober 2015Een verdachte hoeft tijdens het politieverhoor niet de waarheid te spreken. Een verdachte mag liegen. Liegen tijdens het verhoor bij de politie is niet strafbaar. Wel is het zo dat, wanneer later blijkt dat u tijdens het verhoor bij de politie hebt gelogen, uw verklaring als zelfstandig bewijsmiddel tegen u kan worden gebruikt. Dit heet ook wel een ‘kennelijk leugenachtige verklaring’.
Lees meer >
Zwijgen tijdens verhoor politie is verstandig
Geplaatst op: 08 oktober 2015Zwijgen tijdens uw verhoor bij de politie, kan dat in veel gevallen verstandig zijn. Of dat ook in uw situatie ook zo is, kunt u het beste vooraf bespreken met een gespecialiseerde advocaat. In ieder geval kan het zwijgen nooit als bewijs tegen u worden gebruikt, zoals ook nog eens wordt bevestigd in een uitspraak van het gerechtshof Den Haag, van 7 oktober 2015, ECLI:NL:GHDHA:2015:2775. Het hof oordeelde in die zaak als volgt:
“de verdachte (die een psychiatrische voorgeschiedenis heeft) heeft zich heel lang vooral op haar zwijgrecht beroepen en sterk wisselende verklaringen afgelegd. Dat laatste kan de rechter bij de vorming van zijn overtuiging betrekken, maar kan op zichzelf die overtuiging niet mede dragen – het is in juridische zin geen bewijsmiddel. Onder voorwaarden kan een bewijsconstructie echter wel mede berusten op door de rechter als kennelijk leugenachtig aangemerkte verklaringen, die naar zijn oordeel zijn afgelegd om de waarheid (dat de verdachte de dader is) te bemantelen. Van dergelijke leugenachtige verklaringen was naar het oordeel van de rechtbank in deze zaak sprake.”
Lees meer >
Aanwezigheid advocaat bij politieverhoor zorgt voor minder intimidatie
Geplaatst op: 06 september 2015De aanwezigheid van de advocaat bij het politieverhoor zorgt ervoor dat de politie minder snel intimiderend gedrag zal vertonen. De rechten en belangen van de verdachte worden daardoor tijdens het politieverhoor beter gewaarborgd. Dit blijkt uit een onderzoek na analyse van de resultaten van het project ‘Experiment met advocaat bij eerste politieverhoor’
Lees het uitgebreide onderzoeksverslag: ‘Advocaat en politieverhoor: interactie tussen verhoorders, verdachte en raadsman’
Lees meer >
Politieverhoor hennepkwekerij
Geplaatst op: 29 juli 2015Wanneer u een uitnodiging hebt ontvangen voor een verhoor bij de politie wegens de verdenking van het exploiteren van een hennepkwekerij, is het erg belangrijk dat u zich goed op dit politieverhoor voorbereidt. Wij adviseren u daarom ter voorbereiding op dit verhoor de informatiebrochure ‘hennepkwekerij en ontnemingsvordering’ te bestellen. In de informatiebrochure worden alle mogelijke verweren na ontdekking van een hennepkwekerij besproken en verder uitgelegd aan de hand van het wettelijk kader en de jurisprudentie. Na het lezen van de brochure weet u precies wat u wel en niet kunt verklaren wanneer u op verhoor bij politie moet verschijnen.
> Informatiebrochure ‘hennepkwekerij en ontnemingsvordering’
